Amman
Suriye iç mücadelesi öncesinde kapanan hudut kapısının açılmasıyla, Ürdün'ün Suriye sınırındaki Ramsa kentinde halk, hudut kapısının açılmasının müspet etkilerini değerlendirmek istiyor.
Önceki senelerde Suriye iç mücadelesi dolayısıyla hudut ticaretinin durduğu ve iktisadi manada gerçek müşterek sükûnet canlı Ramsa'da, hudut kapısının baştan açılmasının alana tesiri düşkünlük ediliyor.
Suriye'nin Dera kentinde Esed diyeti ve muhalifler arasındaki çatışmaların bölgenin dirim koşullarına tesirinin sürdüğü görülüyor.
Bölge halkı hudut ticaretinin baştan başlayarak Suriye'den mamüllerin gelmesini beklediğini fakat arı yolcuların intikal yapabildiğini söylüyor.
Ürdün ve Suriye sınırı
İki yurt arasındaki anne hudut kapıları bulunan "Ramsa (El-Cumruk el-Kadim)" ve "Nasib (Cabir)", Suriye'nin Dera kentindeki çatışmalar dolayısıyla 2011 yılı bakımından ayrımlı tarihlerde nice kat kapatılıp, baştan açıldı.
Ürdün'deki Ramsa Sınır Kapısı'nın karşısındaki El-Cumruk el-Kadim çatışmalar dolayısıyla ağız ağıza kullanılamaz duruma gelirken, kefaret ve destekçileri kabilinden ele geçirilmeden önceki 3 sene süresince muhaliflerin elinde kaldı.
Nasib-Cabir geçişi Ağustos 2018 ortalarında baştan açılsa da 2020'de önceki toy yüz koronavirüs (Kovid-19) salgını, 31 Temmuz'da da Dera'daki çatışmalar dolayısıyla dü kat kapatıldı.
Suriye'nin güneyindeki Dera kentindeki çatışmalar dolayısıyla 31 Temmuz'da kapanan hudut kapısı 29 Eylül'de baştan açıldı.
"Eskiden Suriye'den mevrut ürünler ile soluk alıyorduk"
Temizlik ürünleri satan 53 yaşındaki Ömer Ramazan, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, hudut ticaretinin baştan başlamasını ve semt ekonomisine yardım sağlamasını beklediklerini belirtti.
Ramazan, "Eskiden Suriye'den mevrut ürünler ile soluk alıyorduk ve değme ilden insanoğlu servet kabul etmek düşüncesince bizlere geliyorlardı." dedi.
"Cabir Sınır Kapısı'nın baştan açılmasıyla ehemmiyetli gelişmeler olmasını imge ediyoruz." diyen Ramazan, Ürdün ve Suriye arasındaki başka hudut kapısı bulunan Ramsa Sınır Kapısı'nın açılmasını beklediklerini dile getirdi.
Sınır ticaretinin artmasıyla Suriye'den nice ürünün gelebileceğini vurgulayan Ramazan, Suriye'den mevrut mamüllerin henüz ehven olmasının ehemmiyetli müşterek kazanım bulunduğunu kaydetti.
"Önemli bulunan yolcuların değil mamüllerin dolaşımı"
Ayakkabı ticaretiyle uğraşan Abud ez-Ziyabat ise Cabir Sınır Kapısı'nın açılmasının halkın hayatını müspet etkileyeceğini anlatım etti.
Önemli olanın yolcuların değil mamüllerin dolaşımı bulunduğunu vurgulayan Ziyabat, şu şekilde bitmeme etti:
"Bir hafta geçti ve rastgele müşterek fark göremedik. Önümüzdeki günlerde fark olmasını beklenti ediyoruz. Henüz resmi müşterek nesne yok. Şu anda hudut kapısı arı geçici geçişi düşüncesince açık."
Dera'daki hadisat ne başladı?
Esed diyeti ve destekçisi Rusya, 25 Haziran'da Dera el-Beled Mahallesi'nde canlı halktan ve oradaki muhaliflerden, ellerindeki bol silahların tümünü tasdik etmelerini ve evlerin aranmasına müsaade vermelerini istemişti.
Dera'daki Uzlaşı Merkezi ve semt halkının ati gelenleri, bu isteğe, Temmuz 2018'de Rusya aralık buluculuğunda Esed diyetiyle hemen ağırbaşlı silahların tasdik edilmesi anlamında varılan anlaşmaya karşıt bulunduğu nedeni öne sürülerek dirlik çıkmıştı.
Bunun hesabına Esed kefaret güçleri, Dera el-Beled'de canlı kestirmece 40 bin sivile 25 Haziran'da kuşatma uygulamaya başlamıştı.
26 Temmuz'da da kefaret güçleri heyeti ile Dera'daki Uzlaşı Merkezi ortada Dera el-Beled Mahallesi'nde canlı halkın ve oradaki askeri muhaliflerin ellerindeki bol silahların tümünü tasdik etmeleri, evlerinin aranmasına müsaade vermeleri ve ablukanın kaldırılması hikayelerinde anlaşmaya varılmıştı.
Ancak Esed diyetinin anlaşmanın dışına çıkarak mahalledeki hakimiyetini pekitmek gibi 29 Temmuz sabahı mahalleye kişmiri operasyonu başlatması hesabına gerilim Dera ilinin gün doğusu ve günindi kırsallarına da sıçramıştı.
Taraflar ortada çıkan çatışmalar kararı Dera'daki yerli silahlı muhalifler, kefaret güçlerine ilgili aşırı sayıda arama noktasını ele geçirip bazısı kefaret unsurlarını köle almıştı.
Esed diyeti güçleri heyeti ile Dera'daki Uzlaşı Merkezi ortada Rusya nezdinde meydana getirilen görüşmelerin steril kalması hesabına kefaret güçleri, mahalleyi 29 Temmuz'dan itibaren aralıklarla havan hepsi ve tank atışlarıyla amaç aldı.
Dera el-Beled'de semt halkı yerine müzakerat örümcek Merkezi Komite ile Esed diyetine ilişkin heyet, 1 Eylül'de Rusya'nın aralık buluculuğuyla, müşterek kat henüz görüşmeler yaparak, mütareke dair anlaşmaya varmıştı.
Ateşkesi bozup semt halkını göçe mecbur etmek talip Esed kefaret güçleri, il merkezinde 2,5 aydır ablukada tuttuğu Dera el-Beled Mahallesi'ne 5 Ekim'de baştan alevli atak başlatmıştı.
Orta Doğu'daki "Arap Baharı" dalgasının Suriye'ye de sıçramasıyla 15 Mart 2011'de müşterek kol öğrencinin ekol duvarına, Beşşar Esed'e hitaben, "Ey hekim (Beşşar Esed) demin esna sende" yazmasıyla süregelen el ayaklanmasının fitili Dera'da ateşlenmiş, site seneler ortamında muhaliflerin eline geçmişti.
