Ankara
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, mevzuya bağlı Twitter hesabından videolu paylaşımda bulundu.
Türkiye'nin, ABD'den sonradan kişi teftiş robotunu geliştiren ikinci dünya olduğuna ayraç fail Varank, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) düşüncesince TÜBİTAK'ın başlatmış olduğu projede 'Robot Göz' saf patırtı yağı lambası yağı hatlarındaki aksaklık ve kaçakları belirleme ediyor. Böylece milyonlarca teklik artırım sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de arka kalmayacak." ifadesini kullandı.
Bakanlıktan meydana getirilen mukayyet açıklamaya göre, Robot Göz, İGDAŞ düşüncesince Türk mühendislerce tasarlandı.
TÜBİTAK RUTE çeşidinden 4 salname çalışmanın kararında geliştirilen Robot Göz, üstünde mevcut 900 sensörüyle saf patırtı yağı lambası yağı borularındaki patırtı yağı lambası yağı kaçaklarını belirleme edecek.
Açıklamada görüşlerine arazi sunulan TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, plan fikrinin 2017'de İGDAŞ çeşidinden kendilerine getirildiğini belirtti.
Robot Göz'ün, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında teftiş yapacağını bildiren Çimen, bu hızla gelişen teknolojinin benzerinin elden ABD'de olduğuna ayraç etti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına sevap ödüyorsunuz. Şu anda kılıç bu teknolojiye cemaat namına dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla isticar eliyle görev verebilir duruma geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de taharri memuru polis ortak sektörde hakeza gelişmelerin yaşanıyor olmasının çıkarlarını gururlandırdığını tamlayan Çimen, "Robotumuz ayrımsız sürede haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem çabucak boruların depremden sonradan kullanılıp kullanılamayacağını, arazi değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
"Karmaşık hatlarda akım edebiliyor"
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün borazan içindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz tanıtma testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en ehemmiyetli hususi durumunun "manyetik seyelan kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu mevzuya bağlı detayları şu şekilde paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 anten var. Bu sensörlerle hem borazan içindeki hem de aut yüzeyindeki kusurları belirleme edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı ortak yapısı var. Yönelme, deveran hareketleri yapabiliyor ve karmakarışık kent borazan hatlarında bu yapısı yardımıyla ferah ferah akım edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember halinde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda biçimsizleşme mevcut mı? Bunları belirleme etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz bulunan Robot Göz, alıcı modüllerindeki antenler yardımıyla borazan içinden haberleşiyor. Bu çetin ortak robot projesi zira içinde 247 elektronik eke ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en çetin taraflarından ortak tanesi de çalışacağı ortamın aşırı sıkıca olması. Akış varken robotun ameliyat yapması gerekiyor. Akışa huzur akım edebilecek 30 bara denli tazyik altında çalışacak robotik cümle geliştirmeniz gerekiyor."
Robot Göz'ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının ağız ağıza TÜBİTAK RUTE çeşidinden geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, "Bunun evcil mühendisler çeşidinden geliştirilmiş olması alım çalım verici. 20'nin üstünde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En endamsız sürede robotumuzu çalışkan ayrıca gitmek düşüncesince çalışmalara bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Grubu Lideri Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz'den elde edilmiş verilerin ameliyat sonrası ele alındığını kaydederek, "900 değişik sensörden tahsil edilen veri, robotun kişi içinde ortak yük mekanizmasında tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Hatalar hâlâ sonradan bulunuyor." bilgisini paylaştı.
