Ankara
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, mevzuya bağlı Twitter hesabından videolu paylaşımda bulundu.
Türkiye'nin, ABD'den sonraları kişi teftiş robotunu geliştiren ikinci yurt olduğuna ayraç fail Varank, "2017'de İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ) düşüncesince TÜBİTAK'ın başlatmış olduğu projede 'Robot Göz' katıksız kavara hatlarındaki aksaklık ve kaçakları belirleme ediyor. Böylece milyonlarca liralık artırım sağlanacak. İstanbul hizmetten de teknolojiden de art kalmayacak." ifadesini kullandı.
Bakanlıktan meydana getirilen bağlanmış açıklamaya göre, Robot Göz, İGDAŞ düşüncesince Türk mühendislerce tasarlandı.
TÜBİTAK RUTE çeşidinden 4 salname çalışmanın kararında geliştirilen Robot Göz, üstünde mevcut 900 sensörüyle katıksız kavara borularındaki kavara kaçaklarını belirleme edecek.
Açıklamada görüşlerine toprak sunulan TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, plan fikrinin 2017'de İGDAŞ çeşidinden kendilerine getirildiğini belirtti.
Robot Göz'ün, İGDAŞ'ın 12 ve 16 inçlik 545 kilometre uzunluğundaki hattında teftiş yapacağını bildiren Çimen, bu değişen teknolojinin benzerinin hoppadak ABD'de olduğuna ayraç etti.
Çimen, "Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına sevap ödüyorsunuz. Şu anda tığ bu teknolojiye cemaat yerine dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize hem de dünyaya bu robotla isticar kanalıyla işlev verebilir bir duruma geliyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'de çırçıplak ortak sektörde hakeza gelişmelerin yaşanıyor olmasının çıkarlarını gururlandırdığını tamlayan Çimen, "Robotumuz ayrımsız sürede haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz. Deprem aceleten boruların depremden sonraları kullanılıp kullanılamayacağını, toprak değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
"Karmaşık hatlarda akıntı edebiliyor"
TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Grubu Baş Uzman Araştırmacısı ve Proje Yürütücüsü Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu da Robot Göz'ün borazan içindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz enformasyon testini başarıyla tamamladığını aktardı.
Robot Göz'ün en ehemmiyetli hususi durumunun "manyetik seyelan kaçağı sensörü"nü kaydeden Yavaşoğlu mevzuya bağlı detayları şu şekilde paylaştı:
"Robot Göz'ün kalbi burası. Üzerinde 900 anten var. Bu sensörlerle hem borazan içindeki hem de aut yüzeyindeki kusurları belirleme edebiliyoruz. Robot Göz, 9 modülden oluşuyor. Yılansı ortak yapısı var. Yönelme, kan dolaşımı hareketleri yapabiliyor ve karmakarışık kent borazan hatlarında bu yapısı yardımıyla ferah ferah akıntı edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember biçiminde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda biçimsizleşme mevcut mı? Bunları belirleme etmiş oluyoruz. Tamamen kablosuz bulunan Robot Göz, alıcı modüllerindeki antenler yardımıyla borazan içinden haberleşiyor. Bu güç ortak robot projesi zira içinde 247 elektronik eke ve 3 mikrobilgisayar var. Bu projenin en güç taraflarından ortak tanesi de çalışacağı ortamın aşırı kavi olması. Akış varken robotun dizi eylem yapması gerekiyor. Akışa dirlik akıntı edebilecek 30 bara derece tazyik altında çalışacak robotik meslek geliştirmeniz gerekiyor."
Robot Göz'ün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının ağız ağıza TÜBİTAK RUTE çeşidinden geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, "Bunun domestik mühendisler çeşidinden geliştirilmiş olması alım çalım verici. 20'nin üstünde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En çelimsiz sürede robotumuzu aktif ayrıca değerlendirmek düşüncesince çalışmalara bitmeme ediyoruz." ifadesini kullandı.
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Grubu Lideri Dr. Yusuf Engin Tetik de Robot Göz'den elde edilmiş verilerin dizi eylem sonrası ele alındığını kaydederek, "900 değişik sensörden tahsil edilen veri, robotun kişi içinde ortak eşya mekanizmasında tutuluyor. Operasyon sonrasında işleniyor. Hatalar şimdi sonraları bulunuyor." bilgisini paylaştı.
