Aden
Yaklaşık 7 yıldır devam eden iç savaş nedeniyle insani durumun korkunç boyutlara ulaştığı Yemen'de gündelik işçiler açlıkla mücadelede zor bir sınav veriyor.
Yevmiye usulü iş yaparak ailelerinin geçimlerini sağlamaya çalışan Yemenli işçilerin sıkıntıları, yerel para biriminin dolar karşısında büyük değer kaybedişiyle arttı.
Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi liderliğindeki Yemen hükümetinin verilerine göre, ülkede yıllardır devam eden savaş sebebiyle işsizlik oranları yüzde 60'ın üzerine çıktı.
Savaş ve derinleşen siyasi kriz nedeniyle hayat pahalılığının her geçen gün arttığı Yemen'de, yerel para birimi riyalde yaşanan değer kaybı da vatandaşı ekonomik boyutuyla etkilemeye devam ediyor. Savaşın başladığı 2015'te 215 riyal bir ABD dolarına denk gelirken, halihazırda bir dolar 1200 Yemen riyaline tekabül ediyor.
BM Dünya Gıda Programı verilerine göre Yemen'de 2021'de temel tüketim ürünleri fiyatlarına gelen yüzde 100'ü aşan zamlar da açlığın artmasında etkili oldu.
"Vücudumuz açlıktan kırılana kadar mücadele ediyoruz"
Ülkenin güneybatısındaki Taiz kentinde yaşayan Ahmed Abdulmelik, ekmek parası peşinde ailesinin geçimini sağlamak için verdiği mücadeleyi AA muhabirine anlattı.
"Büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Bazı günler iş buluyoruz, evet. Ama pahalılık nedeniyle, aldığımız ücret hiçbir yere yetişmiyor." diyen Abdulmelik, kira ödediklerini, geçim derdinin bitmediğini söyledi.
Abdulmelik, "Her gün yevmiye usulü iş arıyoruz. Vücudumuz açlıktan kırılana kadar yaşamak için mücadele veriyoruz. Büyük uğraşlar sonucu temel gıda maddelerini zar zor temin edebiliyoruz." ifadelerini kullandı.
"Daimi iş yok"
Yemenli işçi Abdurrahman el-Kadesi de hükümete, "Bize merhamet edin. İşsizlik sıkıntısı çekiyoruz. Daimi iş yok." diye seslendi.
Bazen iş bulduklarında yaklaşık 10 dolar gibi bir ücret kazanabildiklerini ancak bununla da en temel gereksinimleri temin etmede bile zorlandıklarını ifade eden Kadesi, fiyatların çok yüksek olduğunu, pahalılıktan muzdarip olduklarını kaydetti.
Güneş doğmadan iş bulma arayışına giriyorlar
Yemen'de müteahhitlik yapan Ahmed Kasım da, ülkedeki işçi kesiminin büyük mağduriyetler yaşadığının altını çizerek, "Yemenli işçiler, ailelerini geçindirmek için güneş doğmadan iş bulma arayışına giriyor." dedi.
İş bulabilenlerin sabah gün doğmadan gece geç saatlere kadar çok düşük günlük ücret karşılığında çalışmak zorunda kaldığını aktaran Kasım, "Bu çalışmanın karşılığı olarak kazandıkları paralarla mutfak tüpü almaya bile güçleri yetmiyor. Yani bir işçi mevcut şartlarda elde ettiği parayla temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor." dedi.
Yemenli işçilerden bazılarının haftanın bir günü iş bulabildiğini, bu nedenle ailelerini açlıktan kurtarma mücadelesinde çaresiz kaldığını belirten Kasım, hükümete ve uluslararası kuruluşlara, halkın önemli bölümünü oluşturan açlık sınırındaki bu kesimin desteklenmesi için yardım çağrısında bulundu.
İran destekli Husiler, Yemen'de Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
Milyonlarca kişi yardımlarla yaşıyor
Birçok bölgesinde çatışmaların aralıksız sürdüğü Yemen'deki iç savaşın, 2022'nin ilk günlerine kadar 377 bin kişinin hayatına mal olmasının yanı sıra 126 milyar dolarlık ekonomik zarara yol açtığı ifade ediliyor.
BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak, birkaç gün önce New York'ta düzenlediği basın toplantısında, Yemen'in tüm bölgelerindeki çaresiz milyonlarca insana can suyu olan yardımların finansal kısıtlamalar sebebiyle durabileceği uyarısında bulunmuştu.
Finansal açıklar dolayısıyla Ocak 2022 itibarıyla Yemen'deki BM yardım programının üçte birine yakının durduğunu dile getiren Hak, ek destekler olmazsa gelecek aylarda Yemen'e yönelik yardım çalışmalarının daha da düşebileceğine dikkati çekti.