Taşkent
Ülkeyi 27 sene süresince müdür geçmiş Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un Eylül 2016'da ölüm etmesi hesabına ayrımsız sene açıklık ayında meydana getirilen er seçimin arkası sıra cumhurbaşkanlığı seçimi gerçekleştiriliyor.
35 milyonu bir tomar sözü geçen Özbekistan'da 21 milyon 266 bin seçmen, diyar genelinde kurulan 10 bin 760 sandıkta dünkü cumhurbaşkanını temizlemek düşüncesince oy kullanacak.
Yasa gereği hemen siyasal partilerin cumhur reisi talibi gösterebildiği Özbekistan'da 24 Ekim'de yapılacak seçimlerde Ekoloji Partisinden Narzulla Oblomuradov, Halk Demokrat Partisinden Maksuda Vorisova, Milli Şahlanış Demokrat Partisinden Alişir Kadirov, "Adalet" Sosyal Demokrat Partisinden Bahrom Abduhalimov ile Liberal Demokrat Partisinden baştan sözlü yayınlanan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev yarışıyor.
Adayların seçim programları
Cumhurbaşkanı adayları, seçim programlarında ülkenin siyasal ve sosyal-ekonomik bölgelerde öngördükleri düzelti ve değişimler ile ülkeyi kalkındırma hedeflerine toprak veriyor.
Cumhurbaşkanı talibi Abduhalimov, ülkede adalet, toplumsal siper ve güvenliğin sağlanmasını asliye ölçüt yerine öne çıkarırken serbest adli yargının geliştirilmesini, şehremaneti meclislerinin rolünün arttırılmasını, üniversitelerdeki saptanca sisteminin kaldırılmasını ve bilime ayrılan fonun 2030 yılına denli katışık taşınmazlar içi hasılanın (GSYİH) yüzdelik 2'sine denli yükseltilmesini amaçlıyor.
Adaylardan Kadirov da seçim programında şehremaneti meclislerinin yetkililerinin güçlendirilmesini, devletin ekonomideki rolünün azaltılmasını ve tekellerin ortadan kaldırılmasını, amme hizmetleri ve erke kaynakları da engelleme münteşir özelleştirmenin yapılmasını, 2026'ya denli kapital ve bağış affının anons edilmesini, İslami para unsurlarının ülkenin kazançlı sistemine engelleme edilmesini ve Özbekistan'ın Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) katılımının hızlandırılmasını öngörüyor.
Seçim kampanyasında "Gelecekten sorumluyuz" sloganıyla öne çıkan Oblomuradov da ülkede "yeşil" ekonomiye ilgili üretimin arttırılmasını ve mahal dostu teknolojilere geçişte büyüklük desteğinin sağlanmasını, "yeşil" piyasanın ekonomideki payının yüzdelik 30'a çıkarılmasını ve salname yüzdelik 7'nin üstünde kazançlı büyümeye ulaşılmasını, mahal mevzuatının geliştirilmesini ve 2050'ye denli erke sektöründe karbon kullanımının ağız ağıza kaldırılmasını planlıyor.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin biricik eş talibi Varisova da "Sosyal denklik ve doğruluk düşüncesince varız" sloganıyla seçim kampanyasını yürütürken programında afiyet düzeyine ilişkin yerine farklılaştırılmış vergilendirme sisteminin getirilmesini, mutedil vadede ülkedeki fakr düzeyinin yarıya indirilmesini ve toplumsal yönelimli tutum oluşturarak devletin organizatör rolünün güçlendirilmesini hedefliyor.
Seçimlerin yüz talibi Mirziyoyev de doğacak 5 yılda adam başı sakıt GSYİH'yi 1,6 büküm artırarak ve yoksulluğu minimum dü büküm azaltarak 2030 yılına denli adam başı sakıt gelirin 4 bin dolara, hususi piyasanın GSYİH'deki payının yüzdelik 80'a, ihracattaki payının yüzdelik 60'a çıkarılmasını, bağış oranlarının düşürülmesini, tekelleşmenin kısıtlanmasını, evcil yönetimlerin yetkililerinin arttırılmasını, ukubet hukukunun liberalleştirilmesini, keyif hizmetlerine ayrılacak kaynakların dü büküm arttırılmasını ve Özbekistan'ın DTÖ'ye üyeliğinin hızlandırılmasını ve Avrasya Ekonomik Birliği’ne entegrasyonunun derinleştirilmesini amaçlıyor.
Seçimlerin en yüz adı Mirziyoyev
Seçimlerin favorisi yerine akıbet çağda ülkede sağ açıklık ve reformlar başlatan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev öne çıkıyor.
Özbek uzmanlar, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in, akıbet çağda diyar genelinde başlatmış olduğu açık şümullü değiş ve reformlarıyla cumhur reisi seçiminin en yüz talibi olduğuna dikkati çekerken öteki adayların cumhur reisi seçilme şansının bağan bulunduğunu savunuyor.
Mirziyoyev'in akıbet 5 yılda cumhur reisi yerine nice bölgede başlatmış olduğu kazançlı ve strüktürel reformlar, değişimler ve kararlarla seçmenleri etkilemeyi başardığına ayraç fail uzmanlar, seçmenlerin de dünkü çağda bu düzelti ve değişimlerin kalburüstü yerine sonuçlandırılacağına inandığını dile getiriyor.
Mirziyoyev'in aut politikada başlatmış olduğu sağ açıklık politikası ve bitişik ülkelerle güzel komşuluk ilişkileri kurmasının da seçmenleri etkileyeceği kestirim ediliyor.
Seçimi 50'den bir tomar diyar ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Türk Konseyi ve Bağımsız Devletler Topluluğunun da aralarında bulunmuş olduğu kuruluşlardan bine DOĞRU arsıulusal teleskop strateji edecek. Seçimler esnasında başkaca bin 700'den bir tomar evcil ve ecnebi gazeteci fariza yapacak.
Cumhurbaşkanının 5 yıllığına seçildiği Özbekistan yasalarına gereğince seçimde Özbekçeyi güzel bilen, 35 yaşını dolduran ve akıbet 10 yılda ülkede daima canlı Özbekistan vatandaşları cumhur reisi talibi olabiliyor.
Aralık 2016'da meydana gelen akıbet cumhurbaşkanlığı seçimini 3 rakibi karşısında seçmenlerin yüzdelik 88,61'inin oyunu düzlük Şevket Mirziyoyev kazanmıştı.