Ankara
Resmi ziyaret için Türkiye'de bulunan Liimets, ikili ilişkileri, uluslararası ve bölgesel konuları, Türkiye ve Estonya'nın NATO ortaklığını ve Türkiye'nin Avrupa Birliğine (AB) üyelik sürecini AA muhabirine değerlendirdi.
Anıtkabir'i ziyaret ettiğini, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Akif Çağatay Kılıç ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile bir araya geldiğini anlatan Liimets, ziyareti kapsamında bugün Adana'da geçici bir barınma merkezinde incelemelerde bulunacağını belirtti.
Liimets, Türkiye ve Estonya ilişkilerinin bir asra dayandığını hatırlatarak "2024 yılında diplomatik ilişkilerimizin 100. yıl dönümünü kutlayacağız. Bunca zaman, ülkelerimiz arasında her geçen yıl gelişen ve güçlenen çok iyi ilişkilerimiz oldu." ifadellerini kullandı.
"Konuşacak ve ilerleme kaydedilecek çok şey var"
Ankara'daki temasları sırasında özellikle ikili ilişkiler, ekonomi ve güvenlik konularına odaklandıklarını dile getiren Liimets, "Bu yıl farklı alanlarda oldukça fazla ziyaret yapmayı planlıyoruz. Bir de tabii turizm de önemli alanlardan biri. İstanbul ile Estonya'nın başkenti Tallin arasında da direkt uçuşlarımız olduğu için çok mutluyum. Yani konuşacak ve ilerleme kaydedilecek çok şey var." dedi.
Liimets, iki ülke arasında bu yıl daha fazla parlamenter etkileşim olacağını ve iş heyetlerinin birbirini ziyaret edeceğini belirterek Türkiye ve Estonya arasında ticaret, dijital ve savunma iş birliğinin ilerleyeceğini söyledi.
İkili ülkenin birçok alanda iş birliği potansiyeli taşıdığını ve iş heyetlerinin karşılıklı ziyaretlerde bulunmasını umduğunu dile getiren Liimets, "Dijitalleşme deneyimimizi, iş birliğini ilerleterek bu alanda çalışan şirketlerle memnuniyetle paylaşacağız. Ayrıca tabii ki savunma da (iki ülke arasındaki) ilgi alanlarından biri. Potansiyeli olduğunu gördüğümüz bu tür alanlar var." diye konuştu.
"Estonya ve Türkiye NATO'da çok iyi iki müttefik"
Eva-Maria Liimets, iki ülkenin güvenlik alanındaki iş birliği ve NATO ortaklığına ilişkin ise "Estonya ve Türkiye NATO'da çok iyi iki müttefik. Türkiye'yi güvenlik kaygılarımızı çok iyi anlayan kabiliyeti yüksek, iyi bir müttefik olarak görüyoruz. Dolayısıyla daha yakın iş birliği için fırsatlar olduğunu düşünüyoruz. Türkiye'nin NATO'ya olan bağlılığına müteşekkiriz." değerlendirmesinde bulundu.
Birkaç yıl önce Türk pilotların NATO bünyesinde Baltık hava sahasını koruma görevini üstlendiğini hatırlatan Liimets, Estonya ve Baltık ülkeleri için önemli olan bu güvenlik konusunda verdiği katkı için Türkiye'ye minnettar olduklarını söyledi.
Liimets, Estonya Genelkurmay Başkanı Martin Herem'in Türkiye'ye öngörülen ziyaretine ilişkin de "NATO'da çok yakın iş birliği yaptığımız için genelkurmay başkanlarımızın da bir araya gelerek bu konuları ele alabilmesi çok güzel." değerlendirmesini yaptı.
Siber güvenlik konusuna da dikkati çeken Bakan Liimets, Türkiye'nin Tallin'de bulunan NATO Ortak Siber Savunma Mükemmeliyet Merkezi'ne üye olduğunu ve iki ülkenin bu alanda da yakın iş birliği yürüttüğünü belirtti.
Rusya-Ukrayna gerilimi
Liimets, Avrupa'nın en kuzeyindeki ülkelerden Estonya ile güneyinde yer alan Türkiye'nin şu anda bölgede benzer güvenlik kaygılarını paylaştığını dile getirdi.
Temaslarında bu konuların ele alındığını belirten Liimets, NATO içinde bölgeye yönelik güvenlik tehditlerinin paylaşıldığının vurgulanmasının ve NATO'nun güncel güvenlik tehditleriyle yüzleşmek için savunma ve caydırıcı konumunu nasıl güçlendirmesi gerektiğinin ele alınmasının önemine dikkati çekti.
Eva-Maria Liimets, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerginliğe benzer bir durumun Baltık bölgesinde yaşanmasına dair bir risk olup olmadığına ilişkin şunları kaydetti:
"Ukrayna sınırlarındaki askeri yığınak ve Rusya Federasyonu'nun askeri güçlerinin artışı konusunda çok endişeliyiz. Uluslararası toplum, oradaki gerilimi azaltmak için bir araya geldi. Şu anda Avrupa'nın kuzeyinde komşu bölgemizde benzer bir durum görmüyoruz ama tabii ki hepimiz mevcut durumu yatıştırmaya yardımcı olmak için iş birliği yapmalıyız. Çünkü bu sadece Ukrayna için değil, tüm Avrupa için gerçekten bir güvenlik riskidir. Çünkü Avrupa'da yeni bir savaş kesinlikle kabul edilemez."
Göç konusu ve Türkiye'nin AB'ye üyelik süreci
Türkiye'nin coğrafi konumunun göç krizinin kavşağında yer aldığını söyleyen Liimets, "Topraklarında milyonlarca mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye'nin konuya yaklaşımını gerçekten takdir ediyoruz." dedi.
Liimets, Estonya'nın Türkiye'deki ve başka ülkelerdeki kamplara maddi destek sağladığını belirterek "Milyonlarca Suriyelinin ülkesini terk etmek zorunda kaldığını görüyoruz. Hepimiz elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmalıyız ki bu ülke siyasi bir çözüme kavuşsun ve tüm mülteciler güvenli bir şekilde ana vatanlarına dönebilsin." diye konuştu.
Estonya'nın her zaman Avrupa Birliği'nin genişlemesinden yana olduğunu belirten Eva-Maria Liimets, NATO'da zaten çok iyi bir müttefik olan Türkiye'nin aday ülke olarak reformlarla AB'ye üyelik yolunda ilerlemesini umduklarını söyledi.